การพัฒนาเชิงพื้นที่มีความหมายตรงตัวว่าเป็นการพัฒนาที่ยึดพื้นที่เป็น ศูนย์กลาง แต่ในความตรงไปตรงมานั้นก็มีความซับซ้อนอยู่พอสมควร เพราะว่า พื้นที่ย่อมมีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งย่อมส่งผลต่องานวิจัยและการพัฒนาด้วยไม่น้อย

ในท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทุกมิตินี้ งานวิจัยเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่น่าจะต้องการจินตนาการใหม่เกี่ยวกับชุมชนท้องถิ่นเพื่อการ ก้าวเดินต่อไป เป็นการยากที่จะกล่าวถึงจินตนาการใหม่นี้โดยไม่ก่อให้เกิดการถกเถียงอย่างเอาจริงเอาจัง จากการปฏิบัติในการวิจัยและ พัฒนาเชิงพื้นที่มายาวนานพอสมควร น่าจะสรุปบทเรียนได้ 2 ด้าน...